ฉีดโบ คืออะไร มีประโยชน์อย่างไร

• 

Details

Category: Article

โดย นพ. รัสมิ์ภูมิ สุเมธีวิทย์

          โบธ็อก เมื่อเอ่ยถึงชื่อนี้ เชื่อว่าเกือบทุกคนเคยได้ยิน หรืออาจจะพอรู้คร่าวๆว่าเป็นยาที่แล้วช่วยให้ผิวหน้า ตึง ไร้ริ้วรอยเหี่ยวย่น แต่ถามว่าลึกๆแล้ว รู้จักสารตัวนี้จริงๆหรือไม่ เชื่อว่าน้อยท่านที่จะรู้จักเจ้าสารมหัศจรรย์ตัวนี้

        สารโบทูลินูม ท็อกซิน ชนิดเอ เป็นยาฉีดเพื่อลดริ้วรอยเหี่ยวย่น ซึ่งเชื่อว่าคงไม่มีใครที่อยากจะมีริ้วรอยเหี่ยวย่น เพราะริ้วรอยเป็นตัวบ่งบอกถึงความชรา และวัยที่เพิ่มมากขึ้น ซึ่งกลไกของฺโบธ็อกในการลดริ้วรอย คือฺโบธ็อกจะช่วยยับยั้งการหลั่งสารAcetylcholineจากปลายประสาทบริเวณที่ เราฉีดยาเข้าไป ซึ่งสารตัวนี้จะทำให้กล้ามเนื้อบีบเกร็งตัว ดังนั้นเมื่อฺโบธ็อกยับยั้งการหลั่งสารนี้ จะส่งผลให้กล้ามเนื้อคลายตัวไม่บีบรัดตัวมาก ซึ่งการบีบรัดตัวที่มากนี้เป็นสาเหตุของริ้วรอยเหี่ยวย่น ดังนั้นโบธ็อกจึงสามารถลดริ้วรอยที่เกิดจากการแสดงสีหน้าและริ้วรอยที่ เกิดจากกล้ามเนื้อบีบตัวได้

          ดังนั้นเมื่อมีการคิดค้นโบธ็อกเมื่อประมาณ 100ปีก่อน ความสนใจในการใช้โบธ็อกเพื่อใช้กำจัดรอยย่น และลดอายุบนใบหน้าจึงทวีมากขึ้นทุกๆปีอย่างต่อเนื่อง นอกจากนี้ยังมีการนำโบธ็อกมาใช้สำหรับการรักษาอื่นๆอีกมากทั้งที่เกี่ยว กับความงาม และเพื่อการรักษา

 

โบธ็อกสำหรับลดริ้วรอยเหี่ยวย่น

          ริ้วรอยเหี่ยวย่นที่พบได้บ่อยคือ ริ้วรอยเหี่ยวย่นที่เกี่ยวกับการบีบตัวของกล้ามเนื้อ หรือริ้วรอยที่เกิดจากการบีบตัวของกล้ามเนื้อ เช่น รอยตีนกา รอน่ยตามขวางที่หน้าผาก และรอยย่นตรงหว่างคิ้วที่เกิดจากการขมวดคิ้ว รวมทั้งรอยย่นที่คาง และรอยย่นที่คอ เป็นต้น

          หลังจากการฉีดโบธ็อกประมาณ2-3วัน จะเริ่มรู้สึกว่าริ้วรอยเหี่ยวย่นจะลดลง และได้ผลต็มที่ในเวลา1สัปดาห์ และผลจะคงยังอยู่ประมาณ 3-6เดือน

          มีคำถามว่าฉีดโบธ็อกแต่ละครั้งแล้ว ผลอยู่ได้ไม่ถาวร แล้วสำควรที่จะฉีดหรือไม่ คำตอบคือ ถึงแม้ว่าในการฉีดแต่ละครั้ง ผลจะอยู่ไม่ถาวรก็จริง แต่ในช่วงระยะเวลา3-6เดือนที่โบธ็อกออกฤทธิ์นั้น ยังได้ผลดีจากการชะลอริ้วรอยที่เกิดนช่วงนั้นๆ ยกตัวอย่างเช่น ถ้าคนอายุ30ปี ถ้าไม่ได้ทำการรักษาอะไร อีก6เดือนข้างหน้า ริ้วรอยจะต้องเกิดมากขึ้น เพราะริ้วรอยจากกล้ามเนื้อบีบตัวจะเพิ่มมากขึ้นทุกๆวัน ถ้าเขาปล่อยริ้วรอยแบบนี้ไปเรื่อยๆ ใบหน้าก็จะมีริ้วรอย และดูสูงวัยมากๆขึ้นทุกๆวัน แต่ถ้ในขณะตอนที่เขาอายุ30ปี เขามารักษาด้วยการฉีดโบธ็อก ริ้วรอยในช่วง6เดือนนั้นอาจหายไปหรือลดลงเกือบหมด และถ้าหมดตัวยาหมดฤทธิ์ริ้วรอยเหี่ยวย่นที่กลับมาอย่างแย่ ก็จะเท่ากับตอนเริ่มแรกที่เขาฉีดโบธ็อกคือเท่ากับ ตอนที่เขาอายุ30ปี ทั้งที่ตอนนั้นๆเขาอายุ30ปีครึ่งแล้ว และถ้าเขารับการฉีดโบธ็อกต่อเนื่องตาที่แพทย์นัด ผลของตัวยาจะยิ่งมีอายุนานมากขึ้นเรื่อยๆ และใบหน้าของเขาก็จะไม่แก่ไปตามวัยที่มากขึ้นอีกด้วย

          ริ้วรอยเหี่ยวย่นที่สามารถรักษาได้ด้วยโบธ็อก ได้แก่ รอยตีนกา รอยย่นใต้ตา รอยย่นตามขวางที่หน้าผาก รอยย่นขมวดคิ้ว รอยย่นที่สันจมูก ร่องแก้มเฉพาะส่วนด้านบน(ในบางราย) รอยย่นที่แก้ม(ในบางกรณี) รอยยู่ที่คาง รอยเส้นๆตามขวางที่คอ และรอยย่นที่เป็นเหนียงที่คอ รอยย่นที่หน้าอก และรอยย่นที่หลังมือเป็นต้น

 

โบธ็อกสำหรับความงามอื่นๆที่ไม่เกี่ยวกับรอยย่น

          นอกจากในแง่ลดริ้วรอยเหี่ยวย่นแล้ว โบธ็อกยังนำมาใช้ในด้านความงามอื่นๆอีก ที่มีผู้มาใช้บริการนิยมมากคือ การใช้โบธ็อกลดกรา ทำให้หน้าเรียวเล็กลง โดยเป็นธรรมชาติ ไม่เจ็บตัว ไม่ต้องผ่าตัด และไม่ต้องพักฟื้น

          นอกจากนี้ โบธ็อกยังสามารถใช้ปรับแต่งทรงคิ้วให้สวยงามได้รูปตามที่ต้องการ, ปรับแต่งระดับคิ้วให้เท่ากัน ,ปรับใบหน้าสองข้างให้เท่ากันมากขึ้น ในรายที่หน้าเบี้ยว, ปรับแต่งตาให้ดูโตกว้างขึ้น, ลดขนาดปีกจมูก, ลดถุงก้อนใต้ตา(ในบางกรณี), ช่วยทำให้รูขุมขนบนใบหน้าเล็กลง, ช่วยลดความมันบนใบหน้า, ช่วยปรับขนาดขมับในคนไข้บางคนที่ขมับไม่ได้รูป, ช่วยปรับลดโหนกแก้มให้เล็กลง หรือยกโหนกแก้มให้สูงขึ้นแล้วแต่คนไข้แต่ละราย, ช่วยลดคางสองชั้น, ช่วยทำให้หน้าตึงกระชับโดยไม่ต้องผ่าตัดดึงหน้า, ลดความหย่อนห้อยของแก้ม, ทำให้คอเรียวระหงแบบ และ ช่วยทำให้น่อง และต้นแขนเรียวเล็กลง
โบธ็อกรักษาปัญหาอื่นๆที่ไม่เกี่ยวกับความงาม

          โบธ็อกจริงแล้ว ไม่ได้ใช้สำหรับในวัยผู้ใหญ่เท่านั้น เพราะมีบางกรณีที่เราใช้โบธ็อกช่วยรักษาบางภาวะในเด็ก เช่นโรคกล้ามเนื้อบิดเกร็งในเด็ก ดังนั้นโบธ็อกจึงเป็นยาที่มีความปลอดภัยสูง เพราะแม้ในคนไข้เด็กก็ยังสามารถใช้โบธ็อกในปริมาณที่มากกว่าการฉีดลดริ้ว รอยเสียอีก

          ภาวะเหงื่ออกมากผิดปกติ ก็เป็นอีกภาวะที่ใช้โบธ็อกรักษาได้ดีมาก ซึ่งบางรายนอกจากเหงื่อออกมากแล้ว ยังมาพร้อมกับอาการกลิ่นที่รุนแรงอีกด้วย ซึ่งโบธ็อกสามารถช่วยคนไข้ที่มีปัญหาในการเข้าสังคมนี้ได้ ภาวะเงื่อออกมากาบ่อยที่สุดคือ ที่รักแร้

          อีกภาวะหนึ่งที่ใช้โบธ็อกรักษาได้ผลดี คือการรักษาอาการปวดหัว จากไมเกรนหรือจากสาเหตุอื่นๆ พบว่าสารโบธ็อกนอกจากยับยั้งการหลั่งสารที่ก่อให้เกิดการบีบตัวของกล้าม เนื้อได้แล้ว ยังสามารถลดการหลั่งสารที่ทำให้เกิดการปวดหลายๆชนิด ดังนั้นจึงนำการฉีดโบธ็อกมารักษาอาการปวดเหล่านี้ได้ นอกจากที่ศีรษะแล้ว ยังสามารถลดอาการปวดบริเวณคอ แผ่นหลัง สะโพก แขน และขาได้อีกด้วย

          นอกจากโรคกล้ามเนื้อบิดเกร็งแล้ว ยังมีการใช้โบธ็อกสำหรับรักษาอาการตาเข ตาเหล่, กล้ามเนื้อหน้ากระตุก, กล้ามเนื้อคอบิด, โรคเอ็นกล้ามเนื้อที่เท้าอักเสบ, โรคกล้ามเนื้อหลอดอาหารผิดปกติ รวมทั้งภาวะความผิดปกติของการปัสสาวะอันเกิดจากความผิดปกติของกระเพาะ ปัสสาวะ

 

ผลข้างเคียงที่อาจเกิดได้จากการฉีดโบธ็อก

          ปกติโบธ็อกเป็นตัวยาที่ทำให้กล้ามเนื้อตรงนั้นๆทำงานน้อยลง  ซึ่งเราต้องฉีดให้ตรงจุดที่ต้องการให้กล้ามเนื้อทำงานน้อยลง เพื่อให้ได้วัตถุประสงค์ตามที่ต้องการ ถ้าเกิดการฉีดผิดพลาด ยกตัวอย่าง ฉีดแถวรอบตา เพื่อยกเปลือกตาขึ้น ถ้าฉีดพลาดไปโดนกล้ามเนื้อที่ทำหน้าที่ยกเปลือกตา ก็อาจเกิดปัญหาหนังตาตกได้ หรือถ้าฉีดแถวปากเพื่อลดรอยรอบปาก หรือฉีดยกมุมปากขึ้นโดยฉีดลดการทำงานของกล้ามเนื้อที่มุมปากลง แต่ถ้าเกิดการฉีดหพลาดไปถูกกล้ามเนื้อที่ควบคุมการทำงานของริมฝีปาก ก็อาจเกิดปัญหาเกี่ยวการพูด หรือปากเบี้ยวได้ เป็นต้น ซึ่งถ้าฉีดด้วยเทคนิคที่ถูกต้องโอกาสเกิดปัญหาดังกล่าว แทบจะไม่มีเลย

          ผลข้างเคียงอื่นๆที่อาจเกิดได้ เช่นเป็นรอยจ้ำเขียวถ้าเข็มไปถูกเส้นเลือด ซึ่งถ้าเกิดก็จะหายไปใน4-7วัน
ข้อควรทราบก่อนรับบริการฉีดด้วยโบธ็อก

          การฉีดฺโบธ็อกเป็นศิลปะ ต้องอาศัยเทคนิคพิเศษพาะตัว และความชำนาญ ทั้งในการวิเคราะห์ปัญหาของคนไข้ และความเชี่ยวชาญในการฉีดโบธ็อก ดังนั้นจึงควรรับการรักษากับแพทย์ผู้เชี่ยวชาญในด้านฺโบธ็อกเท่านั้น

          โบธ็อกที่ได้ผลดีเป็นที่ยอมรับมานานหลายสิบปี ทั้งในสหรัฐอเมริกา และนานาชาติทั่วโลกว่า เป็นโบธ็อกที่มีประสิทธิภาพ และปลอดภัย ต้องเป็นโบธ็อกของประเทศสหรัฐอเมริกาเท่านั้น เนื่องจากปัจจุบันมีสารโบทูลินูม ท็อกซินที่ผลิตในบางประเทศทางแถบเอเซีย เพิ่งผลิตมาไม่นานมานี้เอง แม้ราคาจะถูกกว่า แต่มีข้อจำกัดในประสิทธิภาพ และอาจมีผลข้างเคียงมากกว่า

          การรับบริการด้วยการฉีดโบธ็อกจากบางสถานพยาบาลบางแห่งที่เห็นว่าราคาถูก ควรระวังเรื่องของที่มาของโบธ็อกว่าเป็นของแท้จากอเมริกาหรือไม่ และต้องคำถึงปริมาณว่าใช้จำนวนยูนิตมากน้อยแค่ไหน หรืออาจเป็นเพราะการฉีดยาที่เจือจาง ซึ่งอาจทำให้ผลการรักษาไม่ได้ผลดีเท่าที่ควร

          หากคุณเป็นคนหนึ่งที่อยากมีใบหน้าที่ดูอ่อนเยาว์ลง และดูสวยงามสมส่วนขึ้น โดยไม่ต้องศัลยกรรม ไม่ต้องพักฟื้น ไม่เสียเวลา และเห็นผลได้ในเวลาอันรวดเร็ว การฉีดโบธ็อกเป็นทางเลือกที่ปลอดภัย ละได้ผลดีที่ที่สุดอันดับต้นๆที่คุณต้องนึกถึง แต่ต้องคำนึงถึงความเชี่ยวชาญของแพทย์ที่จะทำการรักษาด้วย